Zimowe prace ogrodowe. Grudzień i styczeń w ogrodzie

Zimą rośliny ogrodowe znajdują się w stanie spoczynku. Może się zatem wydawać, że nie potrzebują doglądania. Tymczasem nic bardziej mylnego. Ogród wymaga naszej uwagi przez cały rok, także zimą. Dowiedz się, jakie prace ogrodowe wykonujemy w grudniu i styczniu.

Ogród zimą wciąż wymaga uwagi!

Zima to czas spoczynku dla większości roślin. Nie traktujmy jednak tego okresu jako przerwy w pracach w ogrodzie. Wymaga on naszej troski przez cały rok. Zakres prac do wykonania zimą zależy od pogody, a zwłaszcza od opadów śniegu oraz panujących temperatur.

Jeżeli jest dość ciepło, na początku grudnia okrywamy rośliny wrażliwe na mróz, wykopujemy ostatnie warzywa oraz zabezpieczamy ogród przed nadejściem zimy. W późniejszym okresie regularnie sprawdzamy stan zimowych okryw i kontrolujemy kondycję roślin. W przypadku wystąpienia opadów śniegu czeka nas odśnieżanie. Warto też wystawić karmniki dla ptaków, by pomóc im przetrwać mroźną zimę. Odwdzięczą się już wiosną, zjadając szkodniki w ogrodzie, np. mszyce.

Grudzień w ogrodzie i sadzie

Grudzień w ogrodzie to wbrew pozorom miesiąc, w którym wykonujemy różne prace ogrodowe. Co prawda, większość z nich jest już zakończona, a rośliny zwykle są przygotowane do zimy. Jednak na liście zadań znajduje się m.in. odśnieżanie.

Do odśnieżania podjazdu i alejek w ogrodzie najlepiej stosować metody mechaniczne, to znaczy łopaty lub odśnieżarkę. Unikajmy natomiast środków chemicznych, np. soli do odladzania dróg. Trzeba wiedzieć, że wraz z topniejącym śniegiem wnika ona do gleby, niszcząc jej strukturę i zaburzając bioróżnorodność. Co więcej, rośliny w zasolonym podłożu słabiej rosną i mniej obficie kwitną. Ponadto są bardziej podatne na choroby i szkodniki. W skrajnych przypadkach mogą nawet usychać. Sól ma na dodatek działanie żrące, co prowadzi do odbarwienia i innych uszkodzeń materiału, z którego wykonana jest nawierzchnia w ogrodzie.

Śnieg na drzewach tworzy bajkową scenerię, ale zbyt grube czapy mogą być niebezpieczne dla roślin. Stanowią bowiem duże obciążenie, pod którym gałęzie się łamią i deformują. Musimy zatem strzepywać śnieg z drzew i wyższych krzewów. Natomiast poduchy śniegowe przykrywające rabaty i rośliny okrywowe stanowią dla nich dodatkową izolację podczas mrozów (jednak tutaj podobnie warstwa nie może być zbyt ciężka).

Pamiętajmy także, aby odśnieżając ogród, nie rzucać śniegu na trawnik. Pod grubą pokrywą trawa zaczyna gnić z powodu braku tlenu. Gdy zaś śnieg stopnieje, woda będzie utrzymywała się na powierzchni trawnika, co także jest dla niego niekorzystne.

Bezśnieżny grudzień to czas na sprawdzanie zimowych okryć roślin oraz grubości warstwy ściółki na rabatach bylinowych i kwiatowych w ogrodzie.

Jak zadbać o drzewka owocowe w grudniu?

W grudniu sprawdzamy stan przechowywanych owoców, które zebraliśmy jesienią. Najbardziej dojrzałe zabieramy do spożycia, a gnijące wyrzucamy. Pamiętajmy, aby wietrzyć pomieszczenie, w którym przechowujemy owoce. Ważne jest także utrzymywanie temperatury na poziomie minimalnie powyżej 0°C i dużej wilgotności powietrza (najlepiej 90%).

Regularnie kontrolujemy również stan okryw zimowych. Zabezpieczenia termiczne mogły zsunąć się na skutek podmuchów silnego wiatru lub opadów śniegu. Jeżeli nadchodzą siarczyste mrozy, zabezpieczamy dodatkowo wrażliwe rośliny, np. warstwą słomy lub agrowłókniną.

Pod koniec grudnia możemy wykonać bielenie pni drzew owocowych. Zapobiega to pękaniu kory wskutek zmian temperatury. Dzięki temu można uniknąć powstawania ran zgorzelinowych i wnikania patogenów. Pnie malujemy roztworem wapna palonego lub wykorzystujemy gotowe wapno do bielenia.

Niezależnie od podjętych działań zapobiegawczych, drzewa wymagają naszej uwagi przez całą zimę. Dlatego regularnie powinniśmy sprawdzać ich stan. Pamiętajmy, że zimą w sadzie lub ogrodzie mogą pojawić się wygłodniałe zające i sarny, które szukają pożywienia. Kora drzew to dla nich sposób na przetrwanie. Warto zabezpieczyć pnie młodych drzewek za pomocą specjalnych plastikowych osłonek sadowniczych lub papieru i agrowłókniny. Osłona powinna mieć wysokość 80–100 cm.

Narzędzia ogrodowe – zadbaj o nie po sezonie!

Właściwe przechowywanie i konserwacja narzędzi ogrodowych są bardzo ważne dla ich żywotności, ale także bezpieczeństwa roślin. Brudne elementy to doskonała pożywka dla patogenów. Poprzez zanieczyszczone sprzęty bardzo łatwo jest także przenieść chorobę na inne rośliny.

Dlatego powierzchnie tnące sekatorów czy nożyc musimy dokładnie oczyścić z resztek roślin i innych zanieczyszczeń organicznych. Można to zrobić przy pomocy drobnego papieru ściernego. Wypolerowany metal jest mniej podatny na korozję i trudniej przylega do niego brud.

Z resztek roślin i ziemi oczyszczamy także motyki, widły, grabie i łopaty. Pomocna będzie druciana szczotka. Narzędzia możemy też umyć wodą. Warto na chwilę zanurzyć je we wrzątku lub przetrzeć spirytusem, by zniszczyć obecne na nich drobnoustroje.

Oprócz tego bardzo ważne jest prawidłowe przechowywanie kosiarki do trawy. Po ostatnim koszeniu dokładnie usuwamy resztki trawy, liści, błota i innych zanieczyszczeń. Zapobiega to pojawieniu się korozji. Najbezpieczniej oczyścić sprzęt przy pomocy wilgotnej szmatki. Kosz na trawę możemy umyć w strumieniu wody.

Pamiętajmy, że innego zakresu prac serwisowych wymaga kosiarka spalinowa, a innego elektryczna czy akumulatorowa. Maszyny z silnikiem benzynowym nie przechowujemy wewnątrz budynków z paliwem w zbiorniku. Grozi to pożarem, a ponadto paliwo się starzeje i wiosną może wystąpić problem z uruchomieniem kosiarki. Zbiornik na paliwo należy zatem opróżnić. Dodatkowo kosiarka spalinowa może wymagać także przeprowadzenia prac konserwacyjnych, np. wymiany filtra powietrza, oleju czy świec zapłonowych. Czynności te wykonujemy zgodnie ze wskazówkami w instrukcji obsługi i harmonogramem. Jeśli zaś wolimy, możemy oddać kosiarkę do profesjonalnego serwisu.

W przypadku kosiarek akumulatorowych najważniejszą kwestią jest odpowiednie przechowywanie baterii. Po zakończeniu sezonu baterię ładujemy, co zapobiega jej uszkodzeniu. Ważna jest też temperatura, w jakiej ją przechowujemy. Nie może być niższa niż 0℃, ponieważ zamarzanie skraca żywotność akumulatora.

Każdą kosiarkę przechowujemy w suchym, dobrze wentylowanym miejscu, najlepiej z dala od substancji żrących (np. nawozy sztuczne, sole odladzające). Możemy zabezpieczyć sprzęt plandeką lub pokrowcem w celu ochrony przed brudem i kurzem.

- Szukasz niezawodnych narzędzi ogrodowych, które ułatwiają pracę? Sprawdź ofertę Kärcher! >>

Prace w ogródku warzywnym, które warto wykonać w grudniu

Na początku grudnia wykonujemy ostatnie prace porządkowe w warzywniku. Okrywamy grządki, na których rosną warzywa ozime, wysiane jesienią na wczesny zbiór (np. koper, szpinak, sałata, roszponka, cebula). Dla zabezpieczenia przed mrozem i wiatrem stosujemy podwójną warstwę zimowej agrowłókniny (w przypadku bezśnieżnej zimy) lub materiały naturalne, takie jak liście, słoma lub igliwie.

Zanim zamarznie gleba, wykopujemy także ostatnie warzywa odporne na niską temperaturę, takie jak: brukselka, por, jarmuż, roszponka, pietruszka oraz pasternak.

Ogród kwiatowy w grudniu

W grudniu regularnie sprawdzamy okrycia na rabatach kwiatowych. Może się okazać, że są niewystarczające lub uszkodził je wiatr. Ponadto korony drzew i krzewów iglastych obwiązujemy sznurkiem. Ma to na celu zabezpieczenie gałęzi przed połamaniem się i deformacją pod ciężarem śniegu lub lodu.

Co jakiś czas kontrolujemy stan cebul, kłączy i bulw (m.in. dalii, mieczyków, pacioreczników), które przeznaczone są do sadzenia wiosną. Te z oznakami chorób lub śladami działalności szkodników natychmiast usuwamy, aby patogeny nie rozprzestrzeniły się.

Styczeń w ogrodzie i sadzie

W styczniu nie mamy wielu prac do wykonania w ogrodzie. Skupiamy się na odśnieżaniu i doglądaniu osłoniętych roślin. Sprawdzamy, czy wiatr nie rozchylił okryć, zwłaszcza na gatunkach wrażliwych na niskie temperatury. Jeżeli zbliżają się silne mrozy, możemy dodatkowo ochronić rośliny agrowłókniną lub słomianymi matami. Gdy zima jest bezśnieżna lub pokrywa śniegu jest cienka, musimy uzupełnić okrycia na rabatach z bylinami i roślinami cebulowymi.

W czasie odwilży podlewamy rośliny iglaste i zimozielone (m.in. różaneczniki, bukszpany, laurowiśnie, ostrokrzewy, pierisy), aby nie dopuścić do tzw. suszy fizjologicznej. Pamiętajmy, że rośliny te zimą tracą wodę poprzez transpirację, zaś z zamarzniętego podłoża nie mogą uzupełnić jej niedoborów.

W styczniu możemy także wykonać przegląd drzew i krzewów owocowych, sprawdzając, czy nie znajdują się na nich jaja szkodników. Przy okazji zbieramy zmumifikowane owoce i chore liście. Należy je zniszczyć, ponieważ mogą być źródłem infekcji w kolejnym sezonie wegetacyjnym.

Styczeń – idealny moment na zakup narzędzi ogrodniczych!

Zima to doskonały czas na planowanie przyszłych nasadzeń, rabat lub przebudowy ogrodu. W wolnym czasie możemy szukać inspiracji i ciekawych gatunków roślin. Poza tym w styczniu warto sprawdzić oferty narzędzi ogrodniczych. O tej porze roku możemy upolować sprzęty w naprawdę atrakcyjnych cenach.