Aeracja trawnika – co to jest i kiedy ją przeprowadzić?

Piękny zielony trawnik to marzenie wielu właścicieli ogrodów. Jednym z zabiegów poprawiających jego kondycję jest właśnie aeracja, inaczej nazywana napowietrzaniem trawnika. Na czym polega aeracja trawnika? Kiedy ją wykonać? Jak często powtarzać zabieg? Z jakich narzędzi skorzystać? Na te i inne pytania dotyczące pielęgnacji trawnika postaramy się odpowiedzieć w poniższym artykule.

Zadbany trawnik w ogrodzie pełnym roślin.

Dlaczego trawnik wymaga aeracji?

Po kilku latach od wysiania trawnik staje się gęstą strukturą. Jego zwarta darń uniemożliwia dopływ składników odżywczych i powietrza do korzeni. Aeracja trawnika to w dużym uproszczeniu nakłuwanie darni, które ma na celu dostarczenie wszystkich niezbędnych elementów do podstawy trawnika. Dzięki temu nawet po wielu latach możesz cieszyć się z zielonej murawy. W pierwszym dniu po przeprowadzeniu aeracji możesz mieć wrażenie, że Twój trawnik nie wygląda idealnie. Jego struktura jest naruszona, a zielone źdźbła uszkodzone. To jednak tylko chwilowy stan. Już po kilku dniach trawnik odzyska właściwą strukturę, a nowo wyrastające źdźbła będą silne i intensywnie zielone.

Rodzaje aeracji

Wyróżniamy dwa podstawowe rodzaje aeracji: wgłębną i powierzchniową.

Aeracja powierzchniowa to taka, podczas której nakłuwa się darń do głębokości około 3–4 cm. Po raz pierwszy przeprowadza się ją zwykle 2 lata po wysianiu trawnika. Ma ona również zastosowanie przy pielęgnacji zadbanych trawników niezaatakowanych żadnymi chorobami czy nieskażonych mchem. Ten rodzaj aeracji przeprowadza się przy pomocy mniej skomplikowanych narzędzi. Można do tego celu wykorzystać specjalne nakładki na buty lub wał z kolcami. Wymaga to odrobiny pracy, jednak przy regularnym stosowaniu przynosi oczekiwane rezultaty- trawnik jest piękny i zielony.

Alternatywą dla aeracji powierzchniowej jest aeracja wgłębna. W tym przypadku darń trawnika nakłuwana jest do głębokości około 8–10 cm. Zabieg ten wymaga użycia profesjonalnego sprzętu i stosowany jest w sytuacji poważniejszych problemów.

Kiedy i jak wykonać aerację trawnika?

Nie ma jednoznacznej odpowiedzi na to pytanie. Sporo zależy od podłoża, na którym wysiany jest trawnik, oraz ilości tworzącego się pod nim filcu. To właśnie warstwa filcu uniemożliwia dopływ składników odżywczych, wody i powietrza do korzeni trawy, czego skutkiem jest żółknięcie źdźbeł oraz pogorszenie stanu trawnika. Przyjmuje się, że aerację należy wykonać co najmniej raz do roku, najlepiej na wiosnę. Pierwszą aerację przeprowadzamy dwa lata po wysianiu trawy. Zwykle jest to czas, w którym darń bardzo mocno się zagęszcza, a warstwa filcu zaczyna przejmować kontrolę nad trawnikiem.

Istnieje również kilka czynników, które gwarantują powodzenie całego zabiegu. Podłoże powinno być lekko wilgotne, a trawa przystrzyżona na około 3 cm wysokości. Przed rozpoczęciem aeracji należy także usunąć z trawnika wszystkie większe elementy, takie jak patyki czy kamienie. Dzięki temu nawet powierzchniowa aeracja przyniesie oczekiwane rezultaty. Jeśli natomiast podłoże jest bardzo zwarte, a trawnik mocno zaniedbany, konieczne jest przeprowadzenie aeracji wgłębnej oraz powtórzenie zabiegu co najmniej raz w ciągu sezonu. W przypadku bardzo reprezentatywnych trawników, takich jak np. pola golfowe, murawy piłkarskie czy też trawniki miejskie, lub przy bardzo zwartym podłożu można powtarzać zabieg aeracji nawet kilka razy w ciągu sezonu.

Żółta kosiarka akumulatorowa na tle w połowie skoszonego trawnika.

Jakie narzędzia do aeracji trawnika wybrać?

Sam zabieg aeracji trawnika stanowi jedynie część całego dłuższego procesu. Przed przystąpieniem do napowietrzania trawnika należy go odpowiednio przygotować. W innym wypadku aeracja nie przyniesie oczekiwanych rezultatów. Rozpocznij od usunięcia z trawnika wszelkich dużych elementów, takich jak kamienie czy patyki. Jeśli przeprowadzasz zabieg wczesną wiosną, zwróć również uwagę na pozostałe po zimie liście. Do ich usunięcia możesz użyć dmuchawy do liści Karcher. Po oczyszczeniu trawnika sprawdź, czy trawa nie jest zbyt wysoka. W razie potrzeby przystrzyż ją na wysokość około 3 cm. Do tego celu idealnie nada się kosiarka akumulatorowa. Miejsca trudno dostępne oraz obrzeża możesz wyrównać podkaszarką akumulatorową. Tak przygotowany trawnik jest gotowy do przeprowadzenia aeracji.

Następny krok zależy od wybranej metody aeracji. Można przeprowadzić aerację powierzchniową, stosując kolce na buty bądź wałek z kolcami dostępne w większości sklepów ogrodniczych. Ta metoda przyniesie doraźne rezultaty, jednak nie wpłynie znacząco na strukturę trawnika i raczej nie sprawdzi się w przypadku bardzo zwartych trawników wysianych wiele lat temu.

Do przeprowadzenia aeracji wgłębnej najlepiej jest użyć aeratora spalinowego. Taki sprzęt nie tylko zapewni regularne otwory o właściwej głębokości, ale również skutecznie napowietrzy wszystkie warstwy nawet bardzo zwartego trawnika. W tym przypadku ziemia zostaje wyrzucona na zewnątrz, a powstałe w trawniku otwory umożliwiają rozluźnienie gleby i dopływ składników mineralnych i wody. Nie obawiaj się tego procesu. Już po po otworach nie będzie śladu, za to trawnik nabierze koloru i będzie cieszył oczy.

Zobacz także akumulatorowe nożyce do trawy >>

Mężczyzna w ogrodzie z akumulatorową dmuchawą do liści. Przed nim uformowana sterta liści.

Pielęgnacja trawnika – inne zabiegi

Aeracja jest tylko jednym z wielu zabiegów mających na celu utrzymanie pięknego trawnika. Oprócz niej warto co roku przeprowadzać także wertykulację trawnika. Jej zadaniem jest usuwanie chwastów oraz mchu i zarodników grzybów. Nie można także pominąć regularnego nawożenia murawy. Bez niego wszystkie pozostałe zabiegi będą nieefektywne. Dla utrzymania dobrej kondycji trawy równie istotne jest regularne koszenie oraz, w razie potrzeby, nawadnianie.


Najczęściej pierwszą aerację wykonuje się po około 2 latach od wysiania trawy. Sporo zależy od podłoża oraz gęstości gleby.

Uważa się, że dojrzały trawnik powinien być poddawany aeracji co najmniej raz do roku, najlepiej wiosną. W niektórych przypadkach warto powtarzać proces nawet kilka razy w sezonie.

Aeracja powierzchniowa sprawdzi się przy zadbanym trawniku wysianym na niezbyt zwartej glebie. Jest również odpowiednia jako zabieg przypominający wykonywany w trakcie sezonu. W poważniejszych przypadkach warto wykonać aerację wgłębną, której rezultaty z pewnością będą trwalsze.