Kolossen van Memnon

Schadelijke vuillagen verwijderd

De Memnonkolossen in westelijk Thebe, in de buurt van het dal van de koningen, behoren tot de grootste en belangrijkste beelden van het oude Egypte. De beide 3300 jaar oude en meer dan 800 ton zware steenfiguren bewaakten ooit de ingang van de dodentempel van Amenophis III, waarvan slechts weinig resten bewaard zijn gebleven. In het kader van conserveringsonderzoek en -maatregelen werden de zittende beelden ook ontdaan van vuilafzettingen die het steenoppervlak hadden aangetast. Dit werk werd uitgevoerd door de vakmensen van Kärcher, fabrikant van reinigingsapparatuur, in opdracht van de Egyptische historische instelling onder secretariaat van Prof. Dr. Stadelmann, voormalig directeur van het Duits archeologische instituut in Caïro.

De beide meer dan 14 m hoge monumenten van kwartsiet stellen farao Amenophis III voor; deze stonden ooit voor de eerste pyloon van het wellicht grootste tempelcomplex van Egypte. Door de hardnekkige vuilafzettingen die zich in de loop van de eeuwen hadden gevormd, liepen ze een grote kans op zoutverwering.

De voor het gesteente schadelijke vuillaag verwijderen en daardoor een verdere achteruitgang van de monumenten tegengaan: dat was het belangrijkste doel van de reiniging, die door de gediplomeerde restaurateur Jens Linke uit Mellingen vakmatig werd begeleid. Hierbij werd gebruik gemaakt van een straalmethode, waarbij ultrafijn calciumcarbonaat (korrelgrootte 0,04 – 0,14 mm, hardheid van Mohs van 2,5) werd toegepast. De vuilafzetting werd laag voor laag met een straalpistool van Kärcher verwijderd, waarbij perslucht en de hoeveelheid straalmiddel in de handgreep zelf kunnen worden bijgeregeld. Op die manier kon op het steenoppervlak van de kolossen, waarvan de belastbaarheid deels sterk wisselde, heel flexibel worden ingespeeld. Verrassenderwijs werden er zelfs resten van de oorspronkelijke kleurversie ontdekt, die behoedzaam werden vrijgemaakt zonder ze te beschadigen.